Wat is COPD /Astma ?

COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) en Astma

COPD staat eigenlijk voor een chronische obstructie van de luchtwegen.
Het  is een verzamelnaam voor twee luchtwegaandoeningen.

Wilt u gelijk door naar fysiotherapie / oefentherapie, klik dan hier

1. Chronische bronchitis

Bronchitis is een aandoening (ontsteking) van het slijmvlies in de luchtwegen. Mensen met bronchitis hoesten veel en geven daarbij slijm op. Sommige patiënten hebben naast deze klachten ook last van kortademigheid of een piepende ademhaling. Bronchitis wordt chronisch als de klachten langer dan drie maanden gedurende een jaar aanwezig zijn.

2. Longemfyseem

Bij emfyseem zijn de longen minder rekbaar geworden. Daardoor is iemand met emfyseem voortdurend kortademig en bij geringe inspanning kan hij al benauwd worden. Het stevige bindweefsel van de longblaasjes wordt door een bepaald enzym afgebroken en de longblaasjes worden slappe zakjes. Bij hard hoesten is het mogelijk dat de longen dichtklappen omdat ze alle stevigheid hebben verloren. Het is belangrijk dat emfyseem patiënten leren huffen in plaats van hoesten. Roken speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van longemfyseem en chronische bronchitis.

Astma

Mensen met astma hebben last van aanvallen van benauwdheid. Een aanval kan kort maar ook lang aanhouden. In de periode tussen de aanvallen heeft een astmapatiënt meestal geen last. Astma gaat vaak samen met Chronische bronchitis. Bij een aanval trekken de spiertjes van de luchtwegen samen en vernauwen zo de luchtpijp. Dit geeft een zeer benauwd gevoel.

Deze 3 ziektebeelden kunnen geïsoleerd of gecombineerd voorkomen.
Ze hebben enkele gemeenschappelijke uitingsvormen. Eén daarvan is belemmering van de expiratie (uitademing) tengevolge van de obstructie. Een ander belangrijk gemeenschappelijk kenmerk is irritatie van de luchtwegen veroorzaakt door bijvoorbeeld: vochtige lucht, koude, stof, rook of specifieke prikkels die een allergische reactie kunnen veroorzaken.

Oorzaken

Geschat wordt dat bij 75% van patiënten die lijden aan COPD, de klachten worden veroorzaakt door roken. De binnenkant van de luchtwegen is bekleed met slijmvlies dat slijm aanmaakt. Tabaksrook veroorzaakt een ontsteking waarbij het slijmvlies opzwelt en meer slijm aanmaakt. Roken heeft daarnaast ook een negatief effect op het beloop van COPD en kan de klachten verergeren. Ook (beroepsmatige) langdurige blootstelling aan risicostoffen, luchtverontreiniging, genetische factoren en luchtweginfectie kunnen bijdragen aan het ontstaan van de klachten.
Doordat steeds meer mensen zijn gaan roken, neemt het aantal mensen met COPD sterk toe. Meer mannen dan vrouwen hebben COPD, maar omdat vrouwen de afgelopen 20 jaar steeds meer zijn gaan roken, neemt nu ook het aantal vrouwen met COPD sterk toe.

Licht, matig en ernstig COPD

COPD kent verschillende fases. Van de mensen met COPD heeft ongeveer 80% licht of matig COPD; de anderen hebben ernstig of zeer ernstig COPD. De ernst van COPD wordt bepaald door de mate van beperking van de longfunctie (de FEV1, de hoeveelheid liters aan lucht dat in één seconde uitgeademd kan worden). Een indeling die wereldwijd veel gebruikt wordt is de GOLD indeling. De GOLD indeling vergelijkt de uitslag van een blaastest met het ademvolume van een gezond persoon van dezelfde leeftijd (het verwachte ademvolume).  De indeling wordt t.a.v. patiënten meestal in stadia aangegeven, van I (licht COPD) t/m IV (zeer ernstig COPD).

De GOLD indeling:

COPD is een progressieve ziekte, dat wil zeggen dat de ziekte niet te genezen is en langzaam aan steeds erger wordt. Dit leidt tot beperkingen en handicaps. De belangrijkste beperkingen zijn kortademigheid en een verminderde inspanningstolerantie. De conditie van de patiënt gaat achteruit en de verhouding tussen Belasting en Belastbaarheid gaat achteruit.

Hierdoor ontstaat een neerwaartse spiraal. Uit angst voor kortademigheid gaan mensen bewegen vermijden. Hierdoor verslechtert de conditie nog verder.
Onderzoek heeft aangetoond dat vooral spierzwakte, zowel van de ademhalingsspieren als van de perifere skeletspieren, in belangrijke mate bijdraagt aan beperkingen en handicaps van COPD-patiënten.

Fysiotherapie en COPD

Tijdens het eerste gesprek probeert de fysiotherapeut een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen van het gezondheidsprobleem, de verwachtingen en uw belangrijkste hulpvraag. Ook bekijkt hij samen met u welke hinder u hiervan ondervindt in het dagelijkse leven.
Nadat hij over deze zaken duidelijkheid heeft verkregen zal hij, in overleg met u, behandeldoelen opstellen en wordt een behandelplan geformuleerd.

De fysiotherapeut richt zich op de volgende punten:

1. Luchtwegobstructie verminderen.
   Deze wordt verminderd door het aanleren van huff en hoest technieken die het
   slijm efficiënter en effectiever omhoog brengen.

2. Disfunctioneren van het adembewegingsapparaat.
   Door de verandering in de luchtwegen is de manier van ademhalen nood
   gedwongen veranderd. Bij de meeste COPD patiënten is het niet meer mogelijk op
   de normale manier te ademen. Het is van groot belang de patiënt goed te leren
   ademhalen in deze nieuwe situatie. Hiervoor zijn een aantal technieken.

3. Verminderde fysieke belastbaarheid.
   De fysieke belastbaarheid moet op pijl worden gehouden om verdere
   achteruitgang te vertragen. Dit wordt gedaan door middel van conditie en kracht
   training. Zo wordt het uithoudingsvermogen verbeterd.

Fysiotherapie Appingedam werkt samen met de longartsen en de longverpleegkundigen van het Delfzicht Ziekenhuis.

Fysiotherapie Appingedam zit in het nazorg netwerk van het Revalidatie Centrum Beatrixoord / UMCG

Voor meer specifieke info over COPD, longziekten en longgeneeskunde m.n. in Noord-Oost Groningen, verwijzen wij u graag door naar www.lmng.nl

Voor meer info over COPD en Astma klik op Astmafonds